Άρθρα

Η ελιά στο βάθος των αιώνων

Η ελιά στο βάθος των αιώνων
30-06-2021

Το όμορφο αυτό αειθαλές καρποφόρο δέντρο που ονομάζεται olea europa εμφανίζεται σε πολλές μεσογειακές περιοχές
Και παραμένει άγνωστη η ακριβής καταγωγή της την οποία διεκδικούν όλοι οι λαοί γύρω από τη μεσόγειο.
Η ελιά είναι γνωστή από την αρχαιότητα αλλά και από την προϊστορική εποχή. Ιστορικοί συγγραφείς αναφέρουν ότι πιθανότερο είναι να προέρχεται από τη βόρεια Συρία από το 4.000 π.χ. Καθώς οι πλάγιες των βουνών της στα σύνορα με την Τουρκία ήταν γεμάτες με αγριελιές.

Από εκεί οι Φωκείς την μετέφεραν στα ελληνικά νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα.
Μεταγενέστερες αποκαλύψεις όπως του camps το 1974, ο οποίος βασίστηκε σε αναλύσεις
που έγιναν σε άνθρακα και γύρη έδειξαν πως υπήρχαν ελιές σε μαυριτανικά μέρη κοντά στις ακτές της ερήμου Σαχάρα
Από το 12.000 π.χ. και από εκεί διαδόθηκε στην Κύπρο και στα παράλια της Β. Αφρικής.
Το 600 π.χ. μεταφέρθηκε από τους Έλληνες στην Ιταλία, τη Σικελία και τη Σαρδηνία.

Στην Ισπανία έφτασε από τους Ελληνορωμαίους και από τους Άραβες, για αυτό και κάποιες ποικιλίες τους
έχουν λατινικές ονομασίες και άλλες αραβικές. Ο καρπός της ελιάς καθώς και το λάδι λέγονται aceituna και
Aceite αντίστοιχα είναι λέξεις αραβικές και το δέντρο λέγεται olivo που είναι λέξη λατινική.

Στην Ελλάδα η ελιά καλλιεργείται από πολύ παλιά καθώς αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν φέρει στο φως
απολιθώματα φύλλων και σπόρους. Στη Φαιστό της Κρήτης βρέθηκαν σπόροι που χρονολογούνται από τη μεσομινωική εποχή.
Στις Μυκήνες βρέθηκε ασημένιο κομμάτι αγγείου που απεικονίζει μια ελιά.
Στη Σαντορίνη και τη Νίσυρο βρέθηκαν απολιθωμένα φύλλα ελιάς ηλικίας περίπου 50.000-60.000 ετών.
Στην Κνωσό και τη Θήρα βρέθηκαν τοιχογραφίες με θέμα την ελιά και εργαλεία που χρησιμοποιούσαν
για τη σύνθλιψη του καρπού.

Ο φωτισμός της μινωικής εποχής γινόταν με λυχνάρια που έκαιγαν ελαιόλαδο.
Οι πλούσιοι της εποχής ξεχώριζαν εκτός των άλλων και από το πόσο λάδι κατανάλωναν
κρίθινο παξιμάδι βουτηγμένο τις πιο πολλές φορές σε νερωμένο κρασί και τρώγοντας
σπόρους διάφορων δημητριακών ενώ οι πιο πλούσιοι είχαν περισσότερο ελαιόλαδο στο διαιτολόγιο
τους και λιγότερους σπόρους.

Διαβάστε επίσης...